„Jesteś znacznie: odważniejszy niż sądzisz, silniejszy niż Ci się wydaje i mądrzejszy niż przypuszczasz”

Czym jest zdrowie psychiczne?

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zdrowie psychiczne to dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny człowieka, a także zdolność do rozwoju i samorealizacji. Pojęcia użyte w tej definicji mają szerokie znaczenia. Ich rozumienie jest subiektywne, uwarunkowane kulturowo i środowiskowo.

Zdrowie psychiczne nie oznacza zatem jedynie braku chorób. Przejawia się również w:

· poczuciu własnej wartości

· zdolności do własnego rozwoju

· odpowiedzialności za swoje życie (decyzje, trudności, sukcesy)

· zaangażowaniu w życie społeczne, pracę, związek.

Jak dbać o zdrowie psychiczne?

1. Odpoczynek i odpowiednio długi sen. Zadbaj o odpowiednią higienę snu. Najlepiej spać 7–9 godzin na dobę. Zbyt krótki sen źle wpływa na zdrowie psychiczne i fizyczne. Przeczytaj: Jak dbać o dobry sen.

2. Zdrowe odżywianie. Prawidłowe nawyki żywieniowe dodadzą więcej energii do zmagania się z codziennymi wyzwaniami. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat zdrowego odżywiania, przeczytaj artykuł Jak zdrowo się odżywiać.

3. Aktywność fizyczna. Wybierz aktywność, którą lubisz. Może to być spacer, jazda na rowerze czy kurs tańca. Ważne, żeby ruszać się regularnie, najlepiej na świeżym powietrzu. Zacznij od 30 minut dziennie.

4. Unikanie używek. Używki to substancje, które pobudzają nasz organizm. To np. alkohol, narkotyki, papierosy, ale również napoje energetyzujące czy kawa. Negatywne skutki po ich zażyciu mogą utrzymywać się kilka dni, tygodni czy miesięcy.

5. Relacje społeczne. Pielęgnuj relacje z bliskimi, przy których możesz być sobą. Dziel się z nimi dobrymi i gorszymi momentami. Dzięki takim relacjom nabieramy pewności siebie, nie jesteśmy sami ze swoimi problemami.

DLA RODZICÓW

1. Rodzicu, jeśli przeglądasz ten Poradnik, prawdopodobnie wychowujesz nastolatka. Twoje dziecko zachowuje się dziwnie, zaskakująco, zmieniło się albo mówi, że nie chce mu się żyć. Ten Poradnik ma ci pomóc. Znajdziesz tu informacje dotyczące tego, jak radzić sobie z sytuacjami kryzysowymi w życiu rodziny, w jaki sposób postępować z dojrzewającym dzieckiem w kryzysie, gdzie szukać wsparcia:

PORADNIK DLA RODZICÓW: https://zwjr.pl/artykuly/poradnik-dla-rodzicow

2. Osoba w kryzysie doświadcza stresu. Stres z kolei wpływa na funkcjonowanie mózgu. Żyjąc dłuższy czas w stresie, nie jesteśmy sobą, nie myślimy racjonalnie − wtedy też określone struktury mózgu ludzkiego funkcjonują inaczej, przyczyniając się do trudności w radzeniu sobie z problemami. Te biologiczne zmiany powodują, że sposób postrzegania rzeczywistości i reagowania na nią jest mocno zawężony, co może przejawiać się w skrajnych przypadkach nie tylko depresją, stanami lękowymi, ale także kryzysem samobójczym.

Jeśli osoba w kryzysie nie otrzyma właściwej pomocy i nie odczuje ulgi, kryzys może spowodować poważne zaburzenia funkcjonowania w następujących obszarach:

W obszarze uczuć – dominują: złość, żal, lęk, smutek, strach, wściekłość, rozpacz, zwątpienie, bezsilność, osamotnienie, poczucie izolacji, ból, bezradność, poczucie winy, wstyd, poczucie zagrożenia, nadzieja, zwątpienie, apatia, tęsknota.

W obszarze myśli – pojawiają się treści wyrażające poznawcze zagubienie, niemożność jasnego formułowania sądów, racjonalnego opanowania sytuacji, np.: „To koniec; Beznadzieja; To niesprawiedliwość; Dłużej nie wytrzymam; Chyba zwariuję; Musi być jakieś wyjście; Co jeszcze może mi się przydarzyć?; Jestem do niczego; To moja wina; Co inni pomyślą?; Nie ma wyjścia”.

W obszarze zachowań – często są one nieskoordynowane i impulsywne, czasem destrukcyjne i autodestrukcyjne, mogą być niespójne z przeżywanymi emocjami. Osoby w kryzysie mogą być agresywne, nadużywać lekarstw, alkoholu, wycofać się z kontaktów z innymi osobami, często są niezdolne do wykonywania codziennych czynności życiowych, rezygnują z przyjemności, przejawiają reakcje nadmierne, podejmują zachowania ryzykowne i próby samobójcze.

W obszarze ciała – doświadczanie kryzysu ma również wpływ na funkcjonowanie organizmu, co może objawiać się problemami ze snem (bezsenność lub nadmierna senność), problemami z jedzeniem (utrata lub wzmożenie apetytu), brakiem sił, zmęczeniem, bólem głowy, brzucha, lędźwi, mięśni, napięciem, potliwością, częstymi infekcjami.

PORADNIK PIERWSZA POMOC EMOCJONALNA: https://backend.zwjr.pl/media/attachments/Pierwsza_pomoc_emocjonalna.pdf

TELEFON ZAUFANIA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY: 116 111

ZASADY ABCD FUNKCJONOWANIA TELEFONU 116 111:

§ Anonimowo – dzwoniąc, nie musisz podawać swojego imienia, nazwiska ani adresu zamieszkania;

§ Bezpłatnie – połączenie jest bezpłatne zarówno z telefonów komórkowych, jak i stacjonarnych;

§ Chętnie – konsultanci 116 111 gotowi są rozmawiać o każdej ważnej sprawie. Jeśli będzie to potrzebne, mogą umówić się na kolejną rozmowę;

§ Dyskretnie – wszystko, o czym powiesz lub napiszesz, zostanie między Tobą, a konsultantami 116 111. Jeśli poprosisz o pomoc w rozwiązaniu Twoich problemów lub zgodzisz się na to, żeby Ci pomóc – konsultanci 116 111 zajmą się tym.

Źródła:

1. https://pacjent.gov.pl

2. https://zwjr.pl/